Staja Giriş Sınavında Başarı Değerlendirmesi Nasıl Yapılıyor?

Staja Giriş Sınavı, test biçiminde yapılır ve değerlendirme ölçütü TESMER tarafından belirlenir. Staja Giriş Sınavında değerlendirme, sınavın yapısı itibariyle; mutlak değerlendirme ya da bağıl değerlendirme sistemi ile yapılabilir. Mevcut uygulamada Staja Giriş Sınavı bağıl değerlendirme sistemi ile değerlendirilmektedir. Bu sisteme ilişkin açıklamalara aşağıda yer verilmiştir.

Bağıl Değerlendirme Sistemi, adayın başarısını, sınava katılan diğer adayların başarı düzeyleri ile bağlantılı şekilde ortaya koyan, dolayısı ile sınava giren adayları 100 üzerinden aldıkları sayısal notlara göre değil, bu notları, adayın o sınava giren grup içinde gösterdiği performansa göre bağıl nota dönüştürerek değerlendiren bir sistemdir.

Bağıl değerlendirme sisteminde, sonuçları toplandıktan ve değerlendirmede kullanılacak bir ölçüt belirlendikten sonra, değerlendirme işlemi yapılır. Bağıl değerlendirmede bir adayın başarısı sınavdaki öteki adayların puanlarına ve başarısına yani grubun tümünün başarısına bağlı olarak belirlenir. Tüm adayların puanlarının ortalamasının temel alındığı bu değerlendirmede, adayın puanının bu ortalamanın altında ya da üstünde olması onun içinde bulunduğu gruba göre başarılı ya da başarısız olduğunu gösterir. Adayın doğru sayısı değişmese bile, grubun ortalaması değiştiğinde adayın başarı durumu da değişir. Bu nedenle özellikle test tipi sınavlarda bağıl değerlendirme sistemi en adil ve en nesnel olan değerlendirme biçimidir.

Bu değerlendirme biçiminde, ham notların ortalaması, her notun ortalamadan ne kadar sapma gösterdiği, bu ortalamadan sapmaların genelde ne oranda olduğu bulunarak, değerlendirmeye esas notlar, bir notun, ortalamanın kaç standart sapma altında ya da üstünde olduğunun ifadesi olan bir standart not biçimiyle ifade edilir. Bu suretle, adaylar ortalama performansları ölçütüyle birbirleriyle kıyaslanabilecekleri bir not sistemi ile değerlendirilmiş olurlar. Gerek mesleki kalitenin yükseltilmesi, gerekse sınava katılan adayların bilgi düzeylerinin ve sınav sorularının zorluk derecelerinin değişkenlik arz etmesi sebebiyle, sınava katılan adayların en başarılılarının staja kabul edilebilmesi için bu sistem uygulanmaktadır.

Staja Giriş Sınavlarında, sınava giren tüm adayların üç ana başlıkta başarı puanları (Genel Kültür ve Yetenek, Yabancı Dil ve Alan Bilgisi) ayrı ayrı ve ortalamaları 50, standart sapmaları 10 olacak biçimde normal dağılıma göre hesaplanmakta, daha sonra bu üç ana başlıkta aldıkları puanlardan ağırlıklı başarı puanları bulunmaktadır. Ağırlıklı başarı puanına Genel Kültür ve Yetenek, Yabancı Dil ve Alan Bilgisi soru sayılarına göre katkı vermektedir. Bu işlemin yapısı gereği değerlendirme sonucu adaylara verilen başarı puanları tam sayı olmadığı gibi doğrusallık da göstermemektedir. Bu nedenle, her sınavda aynı doğru sayısı ile aynı puanın alınması beklenemez. Geçmiş sınavlarda sınava giren adayların genel seviyesine bağlı olarak, soruların %55’ini doğru cevaplayan adayların başarılı sayıldığı sınavlar olduğu gibi soruların %63’ünü doğru cevaplayan adayların başarısız bulunduğu sınavlar da olmuştur.

Hesaplama sonucu elde edilen Sınav Başarı Puanları tam sayıya yuvarlanmamaktadır. Bu değerlendirme sisteminde ortalamanın 50 alınmasının nedeni dağılımın orta noktasını bulmak ve normal dağılımın tepe noktasını burada oluşturmaktır.